Indie to kraj, w którym liczba świątyń jest naprawdę imponująca. Jednak najbardziej okazały pomnik hinduizmu wcale nie znajduje się w Indiach. Jego domem jest kambodżańska dżungla. Mowa o niezwykłej świątyni Angkor Wat, która powstała w jednym z najstarszych miast starożytnego świata, czyli Angkor, w XII wieku. Jednak podczas, gdy Angkor Wat cieszy się zainteresowaniem głównie turystów, świątynie hinduskie są nadal ośrodkami żywego kultu.
Święte miasta Indii
Hinduizm kwietnie przede wszystkim w wielkich świętych miastach w samych Indiach takich, jak Bhuwaneśwar, Maduraj, Khadżuraho oraz Śrirangam. Świątynie i kaplice są nieodłącznym ich elementem. Ale wiele miejsc kultu można znaleźć również w mniejszych miastach i wioskach. Daleko im niekiedy do naszych pełnych przepychu gotyckich czy renesansowych świątyni. Do budowy i dekoracji wielu z nich zostały wykorzystane najprostsze materiały np. drewno czy kolorowy papier. To czytelny znak, że w rozwijaniu kultu brali udział przedstawiciele wszystkich warstw indyjskiego społeczeństwa, również ci najbiedniejsi. Świątynie to nie jedyne miejsca kultu w Indiach. Bardzo popularne są w tym kraju klasztorne samotnie. Jedną z najbardziej znanych jest Wimala Pitha, będąca sanktuarium sannjasinów, zlokalizowana na wschodnim wybrzeżu Indii.
Symbolika świątynnych zabudowań
Pierwsze hinduskie świątynie były bardzo prostymi obiektami z miejscem do przechowywania posągu danego bóstwa. Na otwartym powietrzu powstawały natomiast ołtarze ofiarne dla innych bogów. Początek właściwych budynków świątynnych przypada w Indiach dopiero na VI wiek naszej ery. Były to po prostu kamienne kopie, wcześniejszych form drewnianych. Co ciekawe nie wszystkie świątynie w Indiach powstały w dawnych czasach. Po odzyskaniu przez kraj niepodległości w 1947 roku obiektów sakralnych powstało naprawdę dużo. Jednak wszystkie, bez wyjątku zbudowane są według tych samych zasad. Podstawą są zalecenia znajdujące się w starożytnych pismach i prawa kosmosu.
Zbudowanie świątyni hinduskiej wymaga dosyć precyzyjnych obliczeń. Budowla powstaje na planie kwadratu, który ma symbolizować wieczną doskonałość oraz koła będącego wyrazem niedoskonałej i skończonej zasady czasu.
Centralny kwadrat, zajmowany przez Brahmę w środku kosmosu, otacza wewnętrzny krąg (główne bóstwa) i zewnętrzny krąg (32 pomniejszych bogów). Kręgi są ułożone na kształt kwadratu, a na jego rogach stoją strażnicy czterech stron świata. W każdym z kręgów znajdują się bramy, przez które wchodzą wierni, podążając ku głównemu obiektowi kultu znajdującemu się w samym sercu świątyni.
W zewnętrznym otoczeniu świątyni znajdują się krużganki. To idealne miejsce do odpoczynku dla pielgrzymów, którzy mogą się tędy przechadzać w ciszy i spokoju. Granicę świątyni wyznaczają wysokie mury, które chronią ją przed zewnętrznym gwarem i hałasem.
Oddawanie kultu
Świątynia to bardzo istotne miejsce dla każdego praktykującego wyznawcy hinduizmu. Jest częścią religijnego życia podobnie, jak obchodzenie świąt czy odbywanie pielgrzymek do sanktuariów. Święte pisma zalecają regularne wielbienie bóstw w świątyni. Ogromne znaczenie ma w świątyni wizerunek boga przybierający formę posągu z kamienia, drewna lub metalu. Nazywany jest murti. Podobizny bóstw w poszczególnych świątyniach mogą bardzo się od siebie różnić.
Świątynia hinduska jest w większym stopniu siedzibą bóstwa, niż miejscem zgromadzeń. Oddawanie czci bóstwu przebiega zawsze w określony sposób. Wizerunek boga jest regularnie kąpany. Spryskuje się go pachnącą wodą i ozdabia kwiatami. Niektóre święte teksty nakazują także odstawianie go, co jakiś czas na spoczynek, a następnie budzenie pieśniami i dęciem w muszle.
Turysta w świątyni hinduskiej
Do świątyń hinduskich, podobnie zresztą, jak i do domostw wchodzimy zawsze boso. Kobiety powinny mieć okryte głowy, ramiona i nogi przynajmniej do połowy łydki. Mężczyźni natomiast spodnie za kolano. Warto zwrócić uwagę na ubrania i dodatki pochodzenia zwierzęcego np. paski czy torebki. Są tutaj niedozwolone. Nie zdziwmy się, jeśli z jakiegoś powodu nie zostaniemy wpuszczeni do świątyni. Różne odłamy indyjskich religii posiadają w tym zakresie rozmaite ograniczenia.
czerwca 14
